Genç Osman'ın Yapmak İstedikleri

İkinci Osman, Sultan Birinci Ahmed'in büyük ogludur. 3 Kasim 1604
Çarsamba günü Istanbul'da dogmus ve Osmanogullari'nin on altincisi
olarak on dört yasinda taht'da çikmis, böyle küçük yasta cülûsu
dolayisiyle «Genç Osmani» diye anilagelmistir.

Ikinci Osman'in annesi Mâhfirûze Sultan'dir. Birinci Ahmed'in
ogullarindan Murad (Dördüncü Murad) iIe, Ibrahim (yanlis olarak «deli»
diye anilan) ise, Mâhpeyker Kösem Sultan'dan dogmuslardir. Birinci
Ahmed'ln ölümü üzerine büyük oglu ikinci Osman'in taht'da çikmasi
gerekirken, âni bir degisiklikle, Osman Gazi'den beri devam edegelen
verâset kanunu bir tarafa itilivermis ve babadan ogula intikal eden
saltanat, bu ânda «Ekberiyyet» kaidesine baglanarak, Ikinci Osman'in
yerine, taht'da amcasi Birinci Mustafa çikivermis veya daha dogru bir
tâbirle. çikartilivermistirl..

Bu is, Kösem Sultan'in mel'anetidir!.. Kendi çocuklarina taht yolunu
açabilmek için, muvazenesi bozuk olan ve ser'an Hilâfetî caiz olmayan
Birinci Mustafa'nin taht'da çikarmasini Kösem Suttan temin etmis ve bu
müvazenesi bozuk pâdisah, nasil olsa ilerde hal' edileceginden. zaman
kazanip oglu Murad'i taht'da çikarmak gayesiyle Ocak Agalarini ve bâzi
devlet erkânini elde ederek verâset usulünû el çabukluguyla
degistirmis, böylece Ikinci Osman'i saltanattan mahrum etmek, istemisse
de, muvaffak olamamistir!.. Gerçi, Birinci Ahmed'den sonra Birinci
Mustafa pâdisah olmustur ama, saltanati ancak doksan alti gün sürmüs ve
muvazenesizligi dolayisiyle hal' edilen bu on besinci Osmanli pâdisah
yerine, 26 subat 1618 Pazartesi gûnü Genç Osman taht'da çikmistir. Buna
ragmen. Kösem Sultan mel'anetin de devam etmis ve «Hâile-i Osmaniyye»
ile Genç Osman'i alasagi etmesini bilmlstir!..

Osmanli pâdisahlari içinde zekâsi, kuvvetli tahsil ve terbiyesi
yanisira, fizik güç ve irâde saglamligiyle de temayüz eden Genç Osman,
yasindan umulmayacak derecede büyük ve mühim islere tesebbüs edip, âni
bir hamle ile bunlari tatbike koyulmustur !.. Sayalim, bu büyük ve
mühim islerden bazilarini:



1. Tereddi ve tefessüh edip kozmopolit bir cemiyet haline gelen
Yeniçeri ve Sipahi Ocaklarini tamamiyle ilga ve imha ederek, onlarin
yerine, Anadolu. Suriye ve Misir Türkleriyle Türkmenlerinden milli bir
ordu kurmak.

2. Payitahti Istanbul'dan Anadolu'ya nakledip, kozmopolit bir muhitten millî bir muhite geçmek.

3. Ilmiyye sinifinin siyasî ve malî kudret ve nüfuzunu kirarak, bozulmaya baslayan bu zümreyi islah etmek

4. Kozmopolit saray an'anelerini degistirerek «Harem-i Hümâyûn»u
tasfiye etmek ve hânedanin Türk ailelerinden nikahla kiz almasina yol
açmak.

5. Fâtih ve Kanunî'nin eskiyen mevzuati yerine yeni kanunlar tedvin etmek.



Ikinci Osman, yapmak istedigi bu reformlar dolayisiyle karsilastigi muhalefet üzerine su beyti söylemistir:

Niyyetûm hidmet idi saltanat-u devtetime

Çalisur hâsid ü bedbâh, aceb nekbetime.

(Niyyetim, saltanat ve devletime hizmet etmekti amma, ne istir ki, kiskanç ve kötû dilekliler hep felâketime çalisir.)

Kaynak: Mustafa Müftüoglu, Yalan söyleyen tarih utansin, Cild: 1, S. 67-68